Mario Martone in Cannes en “Fuori” voor de eer

Fuori is een portret van Goliarda Sapienza. Bij het uitbeelden van zo'n veelzijdige en complexe figuur is het, hoe dan ook, het beste om het idee van een biografische film te vermijden. Omdat het verhaal van de schrijfster die bekend werd om haar roman De kunst van de vreugde (Portugese uitgave van Dom Quichot) lang is, en begint bij haar geboorteplaats op Sicilië. Daarna komen fascisme, anarchisme en vakbonden, theater en film (ze was actrice en de vrouw van een filmmaker), diefstallen, kleine misdrijven, veroordelingen en uitgezeten straffen, drugsverslaving en kleinschalig terrorisme aan bod. Mario Martone heeft niet de intentie om dit hele verhaal te beschrijven. Stel je voor dat je vraagt ​​of je een stukje van de taart mag lenen, een intens segment.

In Fuori wordt Sapienza gespeeld door Valeria Golino. Het is het jaar 1980 in Rome en ze is net vrijgelaten uit de gevangenis omdat ze sieraden heeft gestolen van iemand die ze kent. Zo komt hij in contact met Roberta (Matilda De Angelis, fenomenaal), een vulkaan van leven geïnspireerd door vrouwen die Sapienza daadwerkelijk kende, ontmoetingen die voortkomen uit twee andere werken van hem, L'università di Rebibbia en Le certezze del dubbio .

In een galopperende verbastering van dit beroep schrijven bepaalde 'critici' in Cannes met redactionele verantwoordelijkheden in belangrijke Angelsaksische tijdschriften dat Roberta Goliarda's jonge vriendin is, dat ze voormalige celgenoten zijn, enzovoort, zonder te begrijpen dat Goliarda en Roberta simpelweg auteur en personage zijn op hetzelfde scherm, realiteit en fantasie, en dat wat literair is, bovenal de uiterst complexe relatie van affectieve afhankelijkheid tussen hen is - een relatie van schepper-schepsel.

[de trailer voor “Fuori”:]

Roberta is een wervelwind van verlangens in haar twintiger jaren, een emotionele spiegel, een silhouet van Sapienza's jeugd. Hier komt vriendschap om de hoek kijken. Liefde. De erotische aantrekkingskracht. Maar ook een moeder-dochter- en incestueuze dimensie. De gevoelens tussen Goliarda, inmiddels een volwassen vrouw, en Roberta, een jonge rebel en junkie, zijn hartstochtelijk, erotisch en noodzakelijkerwijs verwarrend.

En als Sapienza's autobiografie in The Art of Joy een 'levend organisme' is, denkbeeldig, dat zichzelf regenereert, als zijn schrijven – zoals Mario Martone ons vanmiddag in een interview vertelde – een 'magmatisch schrijven' is, dan volgt de film ook dit pad, fragmentarisch, niet-lineair.

In het verleden roept Martone andere dingen op: een Pasoliniaanse sfeer die past bij de figuur die in de film wordt neergezet, door de vrouwen (Sapienza is op haar eigen manier een Mamma Roma), door de gevangenissen, door een houding van outlaws. In de gevangenis, samen met haar vrienden, komt Sapienza weer tot leven. Het ‘fuori’ in de titel komt hier vandaan: net zoals deze vrouwen zich vrij kunnen voelen in de gevangenis, kan de maatschappij om hen heen ook een gevangenis worden.

Martone en zijn vaste co-scenarist van de laatste jaren, zijn levenslange compagnon Ippolita di Majo, brachten naar Cannes een werk dat zich overgeeft aan de literatuur van Goliarda Sapienza en zich op dat niveau plaatst. Het komt zelden voor dat dit bij een film gebeurt. Maar in dit geval gebeurt dat wel. Voor de Napolitaanse filmmaker en regisseur is Fuori ook een cirkel, waarin hij zijn beste werk herontdekt, de inspiratie van zijn eerste werken uit de jaren negentig, Morte di un matematico napoletano en L'amore molesto (geschreven samen met Laura Ferrante).